Wiadomości - Artykuły

Oddziały przygotowawcze i nauka zdalna dla młodych uchodźców

2022-04-13 16:09:54

W polskim prawie istnieje szereg zapisów dotyczących nauczania obcokrajowców, lecz nie są adekwatne do sytuacji wojennej. W związku z napływem ponad 2,5 mln uchodźców, 12 marca rząd przyjął ustawę, która rozszerza wsparcie edukacyjne dla uczniów i uczennic z Ukrainy. Jak powinny funkcjonować oddziały przygotowawcze?

Zobacz też: Bariery, które muszą pokonać mali uchodźcy w polskich szkołach. >>

Dwa systemy nauczania

Prawo umożliwia, a zarazem narzuca obowiązek szkolny wszystkim dzieciom i młodzieży do ukończenia 18 roku życia. Uchodźcy, którzy zdecydowali się zostać w naszym kraju, muszą zapewnić swoim dzieciom dostęp do edukacji. Obecnie mogą oni realizować obowiązek szkolny w trzech systemach:

ukraińska podstawa programowa (tryb zdalny)
polska podstawa programowa — oddziały przygotowawcze (tryb stacjonarny),
polska podstawa programowa — nauka w obecnie istniejących klasach (tryb stacjonarny).

Zapisać czy nie zapisać?

Ukraińskie szkoły w większości pracują w trybie zdalnym. Dzięki temu dzieci i młodzież mogą kontynuować naukę zgodną z programem nauczania w dowolnym miejscu. 12 marca rząd przyjął ustawę rozszerzającą m.in. wsparcie edukacyjne dla obcokrajowców. Wynika z niej, że uczestniczenie w zajęciach zdalnych, prowadzonych zgodnie z ukraińską podstawą programową, jest równoznaczne z realizacją obowiązku szkolnego. Dzięki temu młodzi uchodźcy nie muszą chodzić na zajęcia do oddziałów przygotowawczych w polskich szkołach. Warunkiem skorzystania z tej możliwości jest zaniesienie specjalnego oświadczenia do gminy, w której mieszka uczeń.

Nowe rozwiązanie pozwala na kontynuację nauki bez nadganiania różnic programowych i bariery językowej. Uczniowie będą mogli wyjechać ze swoimi rodzinami do innych państw lub wrócić po wojnie na Ukrainę z ukończonym kolejnym etapem kształcenia. Jeśli jednak zdecydują się pozostać w Polsce, to natkną się na wiele trudności w przyszłości, jak: potrzeba tłumaczenia świadectwa szkolnego, brak znajomości języka i integracji ze społeczeństwem.

Ukraińscy uczniowie w polskich szkołach

Część osób zdecydowała się jednak zapisać swoje dzieci do szkół. Jeśli uczniowie znają język polski na poziomie umożliwiającym swobodną komunikację, to uczestniczą w zajęciach stacjonarnych w regularnych klasach. Wówczas mogą korzystać z dodatkowych godzin uzupełniających różnice programowe bądź połączyć je ze szlifowaniem umiejętności językowych.

Jednakże obecna sytuacja sprawiła, że do szkół trafiły osoby, które często nie miały dotychczas kontaktu z językiem polskim. Zdecydowano się na otwarcie dla nich specjalnych oddziałów przygotowawczych. Są one tworzone dla tych, którzy:

przybywają zza granicy (niezależnie od posiadanego obywatelstwa),
nie znają języka polskiego,
kształcili się dotychczas w innym państwie.

Zajęcia mają charakter integracyjny, choć ich priorytetem jest przygotowanie do nauki w standardowych klasach. Kładą szczególny nacisk na praktyczną stronę komunikacji oraz uzupełnienie wiedzy uczniów zgodnie z podstawą programowa obowiązującą w naszym kraju. W oddziałach przygotowawczych mogą być uczniowie w różnym wieku. Szczególne zasady przedstawia poniższa infografika.

Oddziały przygotowawcze dla uchodźców z Ukrainy