Wigilia w cerkwi prawosławnej
Co wyróżnia święta w obrządku wschodnim?
2022-01-05 14:50:17Zobacz też: Orszak Trzech Króli we Wrocławiu >>
Prawosławna wigilia — najważniejsze informacje
W 2022 roku wigilia będzie obchodzona przez wyznawców kościoła grekokatolickiego i prawosławia 6 grudnia. Święto Trzech Króli jest równocześnie dniem poprzedzającym Boże Narodzenie, które celebruje się przez 3 dni: 7,8 i 9 stycznia. Dlaczego we wschodnim obrządku chrześcijaństwa obchodzi się święta prawie 2 tygodnie po 24 grudnia?
Dlaczego obchodzimy święta w różnym czasie?
Różnica wynika przede wszystkim z historycznych zawirowań okresu renesansu. W 1582 roku papież Grzegorz XIII wprowadził kalendarz gregoriański, który miał być precyzyjniejszy od juliańskiego. Zmiany te nie objęły wyznawców m.in.: prawosławia, kościoła grekokatolickiego czy staroobrzędowców, przez co ich kalendarz liturgiczny jest zgodny z wprowadzonym jeszcze przez Juliusza Cezara w 45 r. p.n.e.
Post przed świętami — adwent a Filipówka
Zgodnie z katolicką tradycją, przed Świętami przypada czas adwentu. Jest to okres przeznaczony do przygotowania się na Boże Narodzenie, który trwa 4 niedziele. Dawniej był on związany z postem, lecz obecnie niewiele osób go praktykuje. Dniem, w którym nie jemy mięsa, jest Wigilia i to ona nam przypomina o zachowaniach religijnych, które praktykujemy, myśląc raczej o tradycji kulturowej.
Tymczasem w obrządku wschodnim nie obchodzi się adwentu. Święta Bożego Narodzenia poprzedza 40-dniowy post (znany nam w Wielkiej Nocy), podczas którego nie powinno spożywać się mięsa ani nabiału. Nazywa się go Postem Filipowym, czy też "Filipówką", który rozpoczyna się w dniu św. Filipa (27 listopada według kalendarza gregoriańskiego). Post kończy się w Wigilię, która wypada 6 stycznia i jest to dzień zakończony wieczerzą pełną charakterystycznych potraw.
Wigilijne tradycje grekokatolików
Chrześcijaństwo jest pełne bogatych tradycji i obrzędów, wywodzących się z wierzeń ludowych. Dzięki nadaniu nowego znaczenia starym praktykom łatwiej było wprowadzić religię. Z tego powodu wiele zwyczajów kościoła grekokatolickiego będzie bliższych polskim katolikom niż ich włoskim czy francuskim odpowiednikom. Jedną z nich jest postawienie snopka siana przy stole zakrytym białym obrusem, przełamanie się chlebem czy odmówienie modlitwy przed skosztowaniem jednej z 12 tradycyjnych potraw. Są to gesty o starszej symbolice niż chrześcijańska i prawdopodobnie dlatego utrzymały się na tak szeroką skalę.
Święta w cerkwi
Najistotniejszą różnicą między Świętami wyprawianymi w obrządku rzymskokatolickim a grekokatolickim czy prawosławiem jest kalendarz, o którym wspominaliśmy wcześniej. Warto jednak powtórzyć inną kwestię, jaką jest czas trwania Bożego Narodzenia. Chrześcijanie stosujący się do kalendarza juliańskiego mają 3 dni świąteczne. Pierwszy nich jest w pełni poświęcony narodzeniu Jezusa Chrystusa. Drugiego dnia oddaje się cześć Najświętszej Maryi Pannie. Ostatniego dnia wspomina się pierwszego męczennika — św. Stefana.
Pierwszego dnia świąt Bożego Narodzenia w Cerkwi i Kościele Grekokatolickim odprawiana jest Liturgia św. Bazylego Wielkiego. Drugiego i trzeciego dnia Świąt Liturgia św. Jana Chryzostoma [1].
Zobacz też: Życzenia świąteczne od pary Prezydenckiej i Premiera >>
KK
fot. Ron Lach z Pexels
źródła: [1] dorzeczy.pl; cerkiew.pl.