Katar: Mundial wyzysku - kampania przeciwko nadużyciom wobec pracowników-migrantów

7 listopada 2022 roku, na niespełna dwa tygodnie przed rozpoczęciem Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Katarze, Amnesty International Polska rozpoczyna kampanię „Mundial wyzysku”, która jest kontynuacją międzynarodowej kampanii #PayUpFIFA. Amnesty International – razem z innymi organizacjami – wzywa w niej FIFA do współpracy z rządem Kataru w celu stworzenia kompleksowego programu do naprawy krzywd i wypłaty rekompensat pracownikom-migrantom lub ich rodzinom.   

20 listopada na stadionie Al Bayt w Al-Chaurze w Katarze zabrzmi pierwszy gwizdek Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2022. Po 12 latach ogromnych inwestycji finansowych i wielkich projektów budowlanych, najbardziej popularne i lubiane wydarzenie sportowe na świecie transmitowane będzie do miliardów ludzi. Ten mundial to jednak przede wszystkim „mundial wyzysku”, ponieważ historia jego organizacji to historie setek tysięcy pracowników, którzy wiele stracili – pieniądze, wolność, a nawet życie.

Kiedy w 2010 roku FIFA przyznawała Katarowi organizację Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, powszechny w tym kraju wyzysk pracowników migrujących był już bardzo dobrze udokumentowany. Sednem nadużyć był katarski system „kafala”, czyli sposób zatrudnienia, który bezlitośnie wiązał zagranicznych pracowników z ich pracodawcami. System uniemożliwiał zmianę pracy, a nawet opuszczenie kraju bez zgody pracodawcy. Pomimo tego FIFA przyznała Katarowi organizację turnieju bez stawiania jakichkolwiek warunków dotyczących ochrony praw pracowniczych.  

Amnesty International udokumentowała ogromną skalę nadużyć wobec pracowników-migrantów, które miały miejsce podczas przygotowań do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2022. Opuszczając swoje rodziny w poszukiwaniu lepszej pracy, znaleźli się oni w systemie zatrudnienia, w którym odmawiano im podstawowych praw. Wielu z nich musiało zapłacić niebotyczne i nielegalne opłaty procesów rekrutacyjnych. Tysiące zostały oszukane przez nieuczciwych pracodawców, zmuszone do pracy w nadmiernym wymiarze godzin lub poddane warunkom zbliżonym do pracy przymusowej. Niektórzy z nich zapłacili najwyższą cenę, tracąc życie w wyniku pracy bez odpowiedniej ochrony w ekstremalnym upale Kataru. Jednak ich śmierci rzadko były badane, a rodziny nie otrzymały odszkodowań.

Dlatego Amnesty International startuje z nową kampanią, która ma na celu zwrócenie uwagi na skalę wyzysku, na którym zbudowany został mundial w Katarze. Chcemy zachęcić do pokazania FIFA czerwonej kartki i wzywania jej do wypłaty rekompensat dla pracowników-migrantów lub ich rodzin. Zapał do kibicowania naszej drużynie narodowej szedł w parze ze wsparciem dla pracowników-migrantów, dzięki którym te rozgrywki są możliwe.

Apelujemy do FIFA o współpracę z rządem Kataru w celu stworzenia kompleksowego programu do naprawy krzywd i wypłaty rekompensat. Żądamy przeznaczenia na ten cel kwoty nie mniejszej niż 440 milionów dolarów. To kwota, jaką FIFA wypłaci drużynom uczestniczącym w rozgrywkach tegorocznych Mistrzostw Świata. Stanowi ona niewielki procent przewidywanych przychodów FIFA z Mundialu. Szacuje się je na 6 miliardów dolarów (dodatkowo FIFA posiada 1,6 miliarda dolarów w rezerwach). Wzywamy także o stosowanie kryteriów dotyczących poszanowania praw człowieka wobec państw-gospodarzy kolejnych mistrzostw.

Apel ten poparło już co najmniej siedem narodowych związków piłki nożnej, czterech sponsorów Mistrzostw Świata, byli zawodnicy, przywódcy polityczni a także według badania opinii publicznej – znaczna część społeczeństwa w 15 krajach.

„Wiadomość od fanów, związków piłkarskich, przywódców politycznych i sponsorów jest jasna – nadszedł czas, aby FIFA podjęła działania i naprawiła sytuację pracowników-migrantów, dzięki którym ich flagowy turniej może się odbyć” – powiedział Steve Cockburn, szef Amnesty International ds. sprawiedliwości ekonomicznej. „Przed FIFA stoi jasny wybór: poświęcić niewielką część przychodów z Pucharu Świata, aby zrobić ogromną różnicę dla tysięcy pracowników lub nie robić nic i zaakceptować, że turniej będzie nieusuwalnie splamiony nadużyciami praw człowieka”.

ip

fot. pixabay.com/bridgesward