Czy pożyczkę gotówkową trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?

Pożyczanie pieniędzy nie zawsze wiąże się z koniecznością powiadamiania urzędu skarbowego. Nie ma takiego wymogu w przypadku pożyczek od banków lub innych instytucji finansowych. Temat podatku pojawia się w kontekście pożyczek od osób prywatnych, ale i tu są wyjątki. Kiedy pożyczkę gotówkową trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?

Czy pożyczkę trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?

Pożyczanie pieniędzy nie zawsze wiąże się z koniecznością powiadamiania urzędu skarbowego. W większości przypadków, pożyczki gotówkowe są zwolnione z podatku i nie trzeba ich zgłaszać do urzędu skarbowego. Dotyczy to pożyczek:

• od banków (np. pożyczka w PKO Banku Polskim),
• od SKOK-ów lub firm oferujących chwilówki,
• od osób prywatnych spoza rodziny, do kwoty 1000 zł,
• od osób należących do pierwszej grupy podatkowej (chodzi tu np. o rodziców, dzieci, teściów, zięcia, synową itd.), do kwoty 10434 zł (suma udzielonych pożyczek w ciągu 5 lat),
• z kas zakładowych, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych lub innych tego typu instytucji,
• z funduszów celowych,
• udzielonych przez wspólnika spółki kapitałowej.

Warto podkreślić, że od lipca 2023 roku ma obowiązywać ponad 3-krotnie wyższy limit kwoty, do której stosuje się zwolnienie z podatku PCC w przypadku pożyczek od osób z pierwszej grupy podatkowej.

Podatek od pożyczki - kiedy trzeba go zapłacić?

Konieczność zapłaty podatku od pożyczki może pojawić się jedynie w dwóch przypadkach:

• kiedy pożyczka jest zaciągana od obcych osób, znajomych lub dalszej rodziny, a jej kwota przekracza 1000 zł,
• kiedy pożyczka jest zaciągana od osób należących do pierwszej grupy podatkowej (chodzi tu np. o teściów, zięcia, synową itd.), a jej wysokość przekracza 10434 zł (liczy się suma środków otrzymanych od danej osoby w ostatnich 5 latach).

W powyższych przypadkach pożyczkobiorca ma 14 dni, licząc od dnia zawarcia umowy, na rozliczenie się z fiskusem. W tym celu jest zobowiązany do:

• złożenia deklaracji PCC-3 w urzędzie skarbowym, właściwym dla miejsca zamieszkania,
• uiszczenia podatku w wysokości 0,5% od pożyczonej kwoty.

Istotny jest fakt, że podatek PCC nie obowiązuje w przypadku pożyczki udzielonej przez osobę, która w podatku od spadków i darowizn jest zaliczana do tzw. zerowej grupy podatkowej (chodzi tu m.in. małżonka, rodzica czy dziecko). Po jej otrzymaniu pożyczkobiorca również musi złożyć deklarację PCC-3, a do tego udokumentować uzyskanie środków (wymagane jest potwierdzenie przelewu), ale nie podlega zobowiązaniu podatkowemu.

Podatek od pożyczki - sankcje w przypadku niedopełnienia obowiązku zapłaty

W sytuacjach opisanych powyżej, pożyczkobiorca powinien przypilnować obowiązku odprowadzenia należnego podatku. W przeciwnym razie, kiedy urząd skarbowy odkryje niedopatrzenie, będzie miał prawo domagać się zapłaty zaległego podatku. Niestety, w takiej sytuacji, stawka podatku wzrośnie z 0,5% aż do 20%. Co więcej, konieczność zapłaty podatku nie ulega przedawnieniu, dlatego urząd skarbowy może odezwać się do pożyczkobiorcy nawet po upływie wielu lat od momentu zaciągnięcia zobowiązania.

Artykuł Partnera

fot. Shutterstock