30-lecie przemian gospodarczych w Polsce

Grudzień 1989 roku to bardzo ważny czas dla polskiego rynku i waluty. Dokonały się największe przemiany rynkowe. Upadł komunizm, wprowadzono kapitalizm oraz nowy ład i nowy porządek w Polsce. Kraj znowu odzyskał wolność. Co się jeszcze wtedy wydarzyło?

Upadek komunizmu

Na mocy obrad Okrągłego Stołu w 1989 roku komunizm miał upaść na rzecz kapitalizmu i demokracji. Jednoczesnym transformacjom gospodarczym towarzyszyły zmiany społeczno-kulturowe w kraju. Kluczowym elementem gospodarki wolnorynkowej było budowanie społeczeństwa obywatelskiego, świadomego i doinformowanego. Ważne było wsparcie i aktywne zaangażowanie narodu w przemiany – tego również wymaga wolny rynek – przedsiębiorców i inwestorów.

Plan Leszka Balcerowicza – najważniejsze informacje

Przemiany gospodarcze zawdzięczamy szeregom ekspertów  i analityków. Jednym z nich był Leszek Balcerowicz, któremu zawdzięczamy tzw. Plan Leszka Balcerowicza.

17 grudnia będziemy świętować 30-lecie początku największych przemian gospodarczych. Tego dnia 1989 roku ekonomista przedstawił w Sejmie swój program wprowadzenia kapitalizmu do Polski. Był to projekt ustawy, który miał być koniecznością naprawy zniszczonej komunizmem polskiej gospodarki. Tego dnia Leszek Balcerowicz miał powiedzieć: - Trzeba skończyć z fałszywą grą, w której ludzie udają, że pracują, a państwo udaje, że płaci. Alternatywa, którą proponujemy, to życie udane zamiast udawanego. (za: Z. Gach, Leszek Balcerowicz. Wytrwać, Warszawa 1993.)

Co zawierał plan Leszka Balcerowicza?

Projekt Balcerowicza początkowo zawierał 40 punktów, jednak ówczesne ministerstwo finansów postanowiło zrealizować 10 najważniejszych i najbardziej koniecznych. Plan m.in. ograniczał interwencjonizm państwowy. Traktowała o tym Ustawa o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych. W skrócie, likwidowała ona wszystkie przedsiębiorstwa państwowe. Projekt zabronił również emisji pieniądza bez pokrycia czy ujednolicił system podatkowy w kraju. Ustawa o zatrudnieniu znosiła obowiązek pracowania. Pojawiły się również regulacje bankowe, podatkowe i inne.

Polski sukces

Według danych "Conference Board" PKB Polski w latach 1990-2014 zwiększył się ponad 135% i był to największy wzrost ze wszystkich państw w tej części Europy. Polska również mogła pochwalić się najszybszym wzrostem gospodarczym w grupie nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz szybszym niż średnia krajów starej Unii Europejskiej.

Niektórzy ekonomiści uważają jednak, że sukces, jaki Polska odniosła, mógł być jeszcze większy i poniekąd straciliśmy szansę na szybszy rozwój kraju. Niektórzy uważają, że to poprzez odrzucenie reszty punktów Planu Leszka Balcerowicza. Można się również spotkać z krytyką samych przemian gospodarczych. Pojawiają się one z reguły ze strony zwykłych obywateli, którzy potracili swoje oszczędności. Jest to bardzo jednostkowy i indywidualny pogląd na te przemiany.

Obchody 30-lecia przemian gospodarczych w Polsce

W całej Polsce odbywają się obchody tego wydarzenia. Organizowane są konferencje oraz spotkania z politykami i ekspertami, w tym z Leszkiem Balcerowiczem. Jest to okazja do ponownego spojrzenia na sytuacje sprzed lat i przeanalizowanie jej na chłodno, z perspektywy czasu.

Zobacz również: Inflacja w Polsce 2020 - co oznacza?

ZK

fot. Pexels.com

źródła: 

polskiedzieje.pl

Z. Gach, Leszek Balcerowicz. Wytrwać, Warszawa 1993.

M. Leszczyśki, Przeobrażenia gospodarcze w Polsce w latach 1989–2016, "Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM". 12, 2015, s 27-46.